Giải mã thị trường xe tải Mỹ 2025: Thực sự suy yếu hay đang trong giai đoạn "cài đặt lại"?

Sau những biến động mạnh hậu đại dịch, giá cước vận tải đường bộ tại Mỹ dường như đang dò đáy. Nhưng liệu thị trường có thực sự “đuối sức”? Nhìn sâu vào sự chênh lệch giữa thị trường giao ngay (spot) và hợp đồng (contract), cùng với các chỉ số cung cầu, bức tranh năm 2025 hiện lên không phải là sự suy thoái đơn thuần, mà là một quá trình tái định hình (reset) toàn diện.

1. Bức tranh hiện thực: Cung – Cầu vẫn chưa tìm được điểm cân bằng

Thị trường đang chứng kiến những nghịch lý đan xen:

• Thị trường Spot: Có những nhịp hồi phục ngắn hạn nhờ yếu tố mùa vụ, nhưng nhìn chung vẫn neo ở mức thấp (tương đương cuối năm 2024).
• Thị trường Contract: Giá hợp đồng đang điều chỉnh giảm chậm hơn, nhưng xu hướng là các nhà vận tải buộc phải chấp nhận biên lợi nhuận mỏng để giữ chân khách hàng.
• Về phía cung: Đội xe nhỏ lẻ đang bị đào thải mạnh do áp lực chi phí vốn và bảo hiểm. Ngược lại, các “ông lớn” vận tải đang tập trung tối ưu hóa mạng lưới, cắt bỏ các chặng chạy rỗng (empty miles) để dồn lực cho các tuyến có lợi nhuận dương.
• Về phía cầu: Lượng hàng tồn kho bán lẻ và nhập khẩu chưa có dấu hiệu bùng nổ mạnh, khiến tỷ lệ từ chối nhận tải (tender rejection) dù có tăng nhưng vẫn thấp hơn mức trung bình lịch sử.

2. Bao giờ “đáy” mới thực sự được thiết lập?

Các chuyên gia logistics nhận định rằng “đáy” của chu kỳ này sẽ là một vùng giá đi ngang kéo dài chứ không phải là một điểm bật tăng đột ngột. Doanh nghiệp cần theo dõi sát 3 chỉ dấu quan trọng:

• Chênh lệch Spot – Contract: Khi khoảng cách này thu hẹp về gần bằng 0 và duy trì trong vài tháng, đó là tín hiệu cho thấy áp lực tăng giá nền sắp xuất hiện.
• Dòng chảy hàng nhập khẩu: Sự ổn định của lịch tàu và lượng hàng nhập qua các cảng Bờ Tây/Bờ Đông sẽ kéo theo nhu cầu vận tải nội địa (drayage và FTL).
• Biến số tài chính: Giá nhiên liệu và lãi suất đang tạo ra hai lực tác động trái chiều lên bảng cân đối kế toán (P&L) của nhà vận tải, ảnh hưởng trực tiếp đến quyết định duy trì hay cắt giảm đội xe.

3. Chiến lược “sinh tồn” cho Chủ hàng và 3PL trong 6-12 tháng tới

Thay vì cố định một chiến lược cho cả năm, sự linh hoạt là chìa khóa:

• Chuyển dịch sang “Mini-bids”: Thay vì đàm phán hợp đồng dài hạn cả năm, hãy chia nhỏ các đợt đấu thầu theo quý (mini-bids) và theo từng tuyến (lane). Điều này giúp doanh nghiệp tận dụng được mức giá tốt khi thị trường biến động và giảm rủi ro lệch pha.
• Đa dạng hóa phương thức (Intermodal): Với các tuyến đường dài, hãy cân nhắc giải pháp lai ghép giữa đường sắt và xe kéo (intermodal + drayage). Khi chất lượng dịch vụ đường sắt cải thiện, đây có thể là phương án tối ưu chi phí hơn so với chạy đường bộ toàn chặng.
• Quản trị rủi ro nhà thầu: Áp lực tài chính có thể khiến nhiều nhà vận tải nhỏ rời bỏ thị trường bất cứ lúc nào. Chủ hàng cần có phương án dự phòng (backup), duy trì quan hệ với 2-3 đối tác trên các tuyến trọng yếu để không bị động khi nguồn cung đột ngột sụt giảm.

Thị trường xe tải Mỹ 2025 không đơn giản là câu chuyện “giảm rồi tăng”. Đó là một giai đoạn sàng lọc khốc liệt. Doanh nghiệp nào nắm vững dữ liệu, linh hoạt trong cơ chế hợp đồng và biết cách phân bổ rủi ro sẽ không chỉ vượt qua được giai đoạn này mà còn tối ưu hóa được chi phí vận hành đáng kể.